Lúc nào bị như vậy họ cũng bất mãn cả. Lúc phải sửa dạy, họ mất hẳn kiên chí để huấn luyện, tâm hồn bằng dịu ngọt mà họ dụng võ, la lối ong óng, đánh đập hung tợn. Nên gặp những linh mục, bày tỏ nỗi lòng và xin các vị giúp cho con đường sáng.
Lời nầy chẳng xa sự thật lắm. Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội học đường hay bất cứ ở một đám đông nào. Song dù muốn dù không họ tự nhiên mộng.
Rồi nhân một duyên may nào đó một cánh chim xanh đã đáp vườn lòng bạn. Họ chưa gặp những gay cấn rơi lụy kiểu Musset, Georgges Sand để viết lòng ra bằng máu lệ đâu. Tạo hóa sinh ra con người đã nghĩ đến nam và nữ.
Tôi muốn nói những sự lạm dụng các cuộc tắm biển, đóng trại trong rừng sâu hay các nơi tịch mạc để vừa phơi trãi thân xác cách thiếu kín đáo vừa bộc bạch tâm hồn. Bạn trai không thoát khỏi định luật ngàn đời nầy. Đó là chưa nói đoạn trường lúc chạm trán với bà mẹ hay chị của người yêu là những kẻ không ưa thích họ vì cho là phá hôn nhân của con em.
Trên gần cuốn lịch có một hình lõa thân đang rình bạn, bạn lại sau hè thì bên nhà lân cận có một cô nàng ăn mặc hở hang hối hả đi nhà vệ sinh. Bạn gái còn cái tệ nầy là lắm lúc tạo hóa tạo cho mình tế nhị thấy được điều hay, đã quyết theo rồi. Tôi không nói những người tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng.
Tóm lại, đến đây, sau khi đã nhìn thống quán những điểm chánh trong đời sống tình cảm của bạn trai ta thấy tâm hồn họ là vũ trụ bí mật mà trong đó có cơ cấu tâm tình tuyệt vời phức tạp, tế nhị, mâu thuẫn theo sự giao tranh của cái gì đang xuống, đang chết và cái gì đang lên, đang chồm đến sức sống dồi dào. Đến khi bạn gái nhận họ ra là mã tô vôi thì đời đã bị hôi thúi. Giáo dục đâu có ý nghĩa là chỉ biết tiêu cực trừ tật xấu.
Dĩ nhiên họ muốn xây tổ uyên ương với bạn gái có cấp bằng cao hay ít ra có học lực khả quan về một ngành nào đó. Nếu từ lâu bạn giữ được lòng băng tuyết thì bạn hãy phấn khởi lên vì ai giữ mình thanh bạch không những đáng được người lập cung khởi hoàn để ca tụng như tục lệ bên Trung Hoa khi có một trinh nữ qua đời mà kẻ ấy còn đặng thấy Thượng đế. Những câu nhân vô thập toàn, chùa đất phật vàng họ dùng theo một quan niệm riêng để thúc đẩy sự chiếm hữu người yêu mà bất kể sự chọn đá thử vàng.
Mấy năm lăn lóc trong nghề giáo dục thiếu và thanh niên nam nữ, tôi biết được bao nhiêu bạn trai không theo tôn giáo nào hết mà lương tâm tự nhiên trong trắng. Mà không phải chỉ đối với bạn gái, đối với người đồng phái, kẻ nào biết nắm tâm hồn họ, họ cũng dễ dàng tín nhiệm. Ai mục kích mấy trường hợp ấy, phải lấy làm khó chịu và thương hại chotính nông nỗi của họ.
Có Nguyễn Du biện hộ bạn bằng những lời Kiều nhớ Kim. không kịp đắp cái gì, đầu mài xuống chỗ nằm, bất kể gối nằm, gối ôm. Khi viết mấy dòng nầy tôi tưởng tượng sẽ có không ít bạn gái bất mãn.
Họ đi sâu vào chi tiết, họ ngừng ở phương thế, tiến chậm đến mục đích. Nên chọn người đồng phái. Tự trách là một việc mà cởi mở vẫn cởi mở.